Interview covid-unit

Een verslag vanaf de tijdelijke covid-afdeling

Op maandag 2 november opende Naarderheem op verzoek van de GGD (na Hilverzorg en Amaris) de derde Covid-afdeling in onze regio. Een afgesloten unit met 17 plekken specifiek gericht op herstelzorg en geriatrische revalidatie voor cliënten met het coronavirus. In deze mini bubbel binnen Naarderheem werkte een vast team van artsen, behandelaren en zorgmedewerkers volledig gescheiden van hun collega’s. Dit weerhield hen er niet van om deze pittige klus met beide handen aan te pakken.

Toen eenmaal duidelijk was dat de covid-unit er moest komen, ging het snel. Binnen een paar dagen tijd werd de afdeling volledig operationeel gemaakt en veilig ingericht met sluizen zodat cliënten uit de regio opgenomen konden worden. Aanvankelijk met 12 bedden en nu in totaal 17. Er werd direct een oproep uitgedaan om deel uit te maken van dit speciale Covid-team.

Basisarts Cynthia Bot (26 jaar), fysiotherapeut Richard Bruinink (29 jaar) en verpleegkundige Marjolein Verhoeven (24 jaar) besloten zich beschikbaar te stellen. Wat drijft hen om te willen werken op een covid-unit? Uiteindelijk is de intrinsieke drijfveer hetzelfde als bij de reguliere zorg. Mensen helpen of beter maken door de beste medische zorg te bieden. De Covid-unit biedt een extra uitdaging. ‘Hier kun je alleen maar van groeien en leren’ licht Marjolein haar keuze toe. Ook Cynthia is positief: ‘Nu leer ik veel over longaandoeningen, hoe je om moet gaan met zuurstof toedienen en de zorg voor mensen die COPD hebben en corona. Daarnaast doe ik waardevolle ervaring op met palliatieve zorg en communicatie met familieleden.’ Richard: ‘Omdat iedereen heeft gekozen om op deze afdeling te werken, merk je dat iedereen heel gemotiveerd is.’

Naast twee artsen, een fysiotherapeut, ergotherapeut, zijn er vier verpleegkundigen, een gastvrouw die zorgt voor het eten, een schoonmaker en twee buddy’s. Een buddy die van buitenaf goederen brengt of bezoek helpt met aankleden van persoons beschermende middelen en een buddy op de afdeling zelf.

Het feit dat er ruim voldoende PBM op voorraad is, maakte de keuze ook wel iets makkelijker beaamt Richard. ‘Als je weet dat het schaars is, dan ga je wel nadenken: neem ik teveel risico?’ Marjolein voelde geen angst. ‘Je weet dat mensen het virus hebben, dus je bent extra voorzichtig en beschermd. Op een andere afdeling weet je het niet, ben je minder beschermd en kunnen mensen ineens klachten krijgen. Dus eigenlijk voelt het hier zelfs veiliger!’

Wat Richard opvalt, is dat er naast 70- of 80-jarigen ook een aantal cliënten zijn van rond de 50 of 60 jaar. ‘Ik zie veel spiermassa verlies bij alle cliënten. En de jongere patiënten die we hier zien, hebben conditioneel veel ingeleverd.’ Duidelijk is dat het virus flinke schade aan kan richten. Ook bij gezonde mensen. Cynthia: ‘Er kwam een man van rond de 80 jaar op de afdeling die net een week voordat hij corona kreeg nog zijn hele huis had gestukt! Superfit en dan ineens ligt hij hier naar adem te happen. Heel indrukwekkend.’ Marjolein is verrast door de grilligheid van het virus. ‘We leveren hier bijna ziekenhuiszorg. Behalve de zorg, het wassen en begeleiden van cliënten houden we constant vitale lichaamsfuncties in de gaten. Dat is heel belangrijk, mensen kunnen zo omslaan. Ineens heel ziek zijn.’ De groep patiënten is over het algemeen erg laag belastbaar. Cynthia: ‘Sommigen moeten beginnen met eerst op de rand van het bed zitten. Wat dan al een hele uitdaging is. Dat is toch een heel andere groep patiënten dan die je normaal op de revalidatieafdeling ziet. Alles in de zorg en eromheen wordt aangepast aan de belastbaarheid en hoe het met de patiënt gaat.’

De cliënten zijn over het algemeen dankbaar en waarderen de gastvrijheid en bereidheid van het team. Richard: ‘Zowel cliënten als bezoekers merken op dat iedereen gemotiveerd is en dat we elkaar allemaal helpen als de verpleging druk is.’ Cliënten zijn heel blij dat ze hier bezoek mogen ontvangen, want dat mag in het ziekenhuis niet. Cynthia: ‘Ik denk dat we er bij Naarderheem in geloven dat het voor de cliënten en hun herstel beter is. We hebben het beschermingsmateriaal beschikbaar dus dan is de keuze snel gemaakt.’

Marjolein heeft niet het gevoel dat cliënten bang zijn. ‘Het is voor de cliënt wel anders, omdat wij helemaal ingepakt zijn. En we lijken allemaal zo op elkaar! De schoonmaker ziet er net zo uit als de verpleging. Dus nu hebben we foto’s op ons schort met naam en functie. Dan ziet de cliënt ook meteen hoe we er ‘normaal’ uit zien! Fijn idee voor de cliënten, weten ze tenminste tegen wie ze praten.’

Omdat het type patiënten en hun ziektebeeld of situatie steeds anders is, is geen dag hetzelfde. Cynthia: ‘Soms zijn er pieken en is het heel druk. Maar als er meerdere patiënten zijn die goed gaan, pakken we onze rustmomentjes of gebruiken we die tijd om wat iedereen wat meer persoonlijke aandacht te geven en een praatje te maken.’

Als team wordt nauw samengewerkt. Er zijn korte lijntjes. Richard: ‘Je kan heel snel iets bespreken met elkaar. Zoals bij een recente opname: toen heb ik mijn fysio-afspraak gecombineerd met die van de ergotherapeut. Normaal kunnen we onze agenda’s niet zo makkelijk naast elkaar leggen en dan krijgt zo’n patiënt twee keer een intakegesprek. Die flexibiliteit hebben we hier. Het is fijn om hier mee te experimenteren. Heel anders werken maar wel echt met een toegevoegde waarde.’ En het voordeel van het werken in een vast team is dat je in relatief korte tijd een intensieve band met elkaar opbouwt. Cynthia: ‘Je luncht met iedereen, met de schoonmaker, de gastvrouw en de buddy’s, iedereen van de zorg. Als je ergens tegenaan loopt, is het snel opgelost want we zitten zo bij elkaar. Wanneer ik weer terug ben op de reguliere afdeling ga ik zeker wat vaker afspreken met verpleegkundigen en therapeuten voor koffie of lunch. Om die korte lijntjes te houden.’

Omdat de Covid-afdeling volledig gescheiden is van de rest van Naarderheem zijn er best momenten dat fysiek contact met collega’s gemist wordt. Marjolein: ‘Je wereldje wordt wel een stuk kleiner: wat buiten de muren gebeurt, dat krijgen wij niet meer mee. Het is vooral telefonisch contact, niet fysiek. Dat is wel jammer.’ Gelukkig is er tegelijkertijd een warm gevoel van waardering. ‘Er wordt goed voor ons gezorgd. Je merkt dat er zoveel mogelijk wordt geregeld om onze zorg te verlichten. Vooral als het hectisch is. Als meerdere cliënten ineens zieker worden, heb je echt je handen vol aan de zorg.’

Werken op een Covid-afdeling brengt ontegenzeggelijk heftige situaties met zich mee. Cynthia: Bij terminale patiënten maken we het bijvoorbeeld mee dat familie niet durft langs te komen. Die moet je dan afscheid laten nemen via whatsapp bellen.. dat kun je je bijna niet voorstellen.’ Richard: ‘We hebben nu twee stellen op de afdeling waarvan een van de partners terminaal ligt. Dat corona dan het einde is van hun samen zijn.. Ja, dat maakt wel indruk. Daar hebben we het wel over. Je bent toch betrokken bij die familie en hun situatie. Wat helpt is dat we een relatief jong en nuchter team hebben, die er gewoon goed in staat.’

Als er toch mentale steun nodig is, staan de managers altijd klaar voor een luisterend oor. Maar er zijn ook psychologen en een maatschappelijk werker. Die soms proactief optreden: Richard: ‘Laatst kwam een psycholoog langs om te vragen hoe het met ons ging. Onderling hou je elkaar ook in de gaten. Je werkt zo nauw samen dat je toch wel dingen gaat merken.’

Marjolein is er zeker van dat ze zowel als team als individu waardevolle ervaring opdoen. ‘We maken dit allemaal samen mee en je leert goed op elkaar inspelen. Het gestructureerd werken en de regelmatige dagelijkse controles, al die ervaring neem je mee. Het meeste ken je allemaal wel, maar het wordt flink opgefrist.’